BiH Pravo

Bosanskohercegovački pravni portal

Zakoni Bosne i Hercegovine, Brčko distrikta BiH, Republike Srpske, Federacije Bosne i Hercegovine
User avatar
By pravnik
#1596
Zakon o bankama Republike Srpske

Službeni glasnik Republike Srpske broj: 3/16

GLAVA I
OSNOVNE ODREDBE


Predmet Zakona
Član 1.

Ovim zakonom uređuje se osnivanje, poslovanje, upravlјanje, nadzor, restrukturiranje i prestanak rada banaka u Republici Srpskoj, kao i zaštita korisnika bankarskih usluga.

Značenje pojedinih pojmova
Član 2.

Pojmovi koji se koriste u ovom zakonu imaju slјedeća značenja:
1) banka je akcionarsko društvo sa sjedištem u Republici Srpskoj koje ima dozvolu za rad Agencije za bankarstvo Republike Srpske (u dalјem tekstu: Agencija), čija je djelatnost primanje depozita ili drugih povratnih sredstava i davanje kredita za sopstveni račun, a može obavlјati i druge poslove u skladu sa ovim zakonom,
2) strana banka je pravno lice sa sjedištem u inostranstvu koje ima dozvolu za rad regulatornog organa države porijekla, osnovano kao banka i upisano u registar kod nadležnog organa te države,
3) organizacioni dijelovi banke i banke sa sjedištem u Federaciji Bosne i Hercegovine ili Brčko Distriktu Bosne i Hercegovine su filijale kao osnovne poslovne jedinice i niži organizacioni dijelovi zavisni od filijale, kao što su ekspoziture, šalteri, agencije i slično, koji nemaju svojstvo pravnog lica, a obavlјaju sve poslove ili dio poslova koje može obavlјati banka u skladu sa ovim zakonom,
4) predstavništvo je organizacioni dio banke otvoren u inostranstvu ili banke izvan Republike Srpske otvoren u Republici Srpskoj, bez svojstva pravnog lica, koji ne može da obavlјa poslove banke, i koji obavlјa samo poslove istraživanja tržišta i davanja informacija, te predstavlјanja i promovisanja banke koja ga je osnovala,
5) regulatorni organ je organ koji je posebnim propisom ovlašćen da daje i oduzima dozvole za rad banke i drugih lica u finansijskom sektoru, vrši nadzor nad ovim licima i uređuje njihovo poslovanje, kao i odgovarajuće tijelo Evropske unije sa ovim nadležnostima u skladu sa propisima Evropske unije,
6) država porijekla je država u kojoj su strana banka ili drugo lice u finansijskom sektoru osnovani i dobili dozvolu za rad,
7) lice u finansijskom sektoru je banka, mikrokreditna organizacija, štedno-kreditna organizacija, lizing društvo, društvo za osiguranje, ovlašćeni učesnici na tržištu hartija od vrijednosti, društvo za upravlјanje investicionim i dobrovolјnim penzijskim fondovima, kao i drugo pravno lice koje se pretežno bavi finansijskom djelatnošću,
8) indirektno vlasništvo označava mogućnost lica koje nema direktno vlasništvo u pravnom licu da efektivno ostvari vlasnička prava u tom licu koristeći vlasništvo koje drugo lice direktno ima u tom pravnom licu,
9) učešće je bilo koje vlasničko učešće akcionara registrovano kod nadležne institucije, kojim se definiše ulog u novcu ili drugoj imovini koja predstavlјa proporcionalan interes u pravu upravlјanja bankom,
10) kvalifikovano učešće je kada jedno lice ima:
1. samo ili sa jednim ili sa više drugih lica koja su sa njim povezana ili zajednički djeluju, direktno ili indirektno, 10% ili više vlasništva nad kapitalom ili učešća u glasačkim pravima tog pravnog lica ili
2. mogućnost efektivnog vršenja uticaja na upravlјanje pravnim licem ili na poslovnu politiku tog lica,
11) značajno učešće je kada jedno lice ima:
1. samo ili sa jednim ili sa više drugih lica koja su sa njim povezana ili zajednički djeluju, direktno ili indirektno, 20% ili više vlasništva nad kapitalom ili učešća u glasačkim pravima tog pravnog lica ili
2. mogućnost efektivnog vršenja značajnog uticaja na upravlјanje pravnim licem ili na poslovnu politiku tog lica,
12) kontrolno učešće je kada jedno lice:
1. samo ili sa jednim ili više drugih lica koja su sa njim povezana ili zajednički djeluju, ima direktno ili indirektno, 50% ili više vlasništva nad kapitalom ili učešća u glasačkim pravima tog pravnog lica ili
2. mogućnost izbora najmanje polovine članova upravnog odbora ili drugog organa rukovođenja i upravlјanja tog pravnog lica ili
3. na drugi način vrši dominantan uticaj na upravlјanje pravnim licem, na osnovu svog svojstva člana ili akcionara, ili na osnovu zaklјučenog ugovora u skladu sa zakonom kojim se uređuju privredna društva,
13) matično društvo pravnog lica je društvo koje u tom licu ima kontrolno učešće,
14) zavisno društvo pravnog lica je društvo u kome to lice ima kontrolno učešće,
15) pridruženo društvo pravnog lica je društvo u kome to lice ima značajno učešće,
16) podređeno društvo pravnog lica je zavisno ili pridruženo društvo tog lica,
17) grupa društava je grupa koju čine najviše matično društvo pravnog lica, njegova podređena društva i pridružena društva društava pravnih lica,
18) najviše matično društvo grupe društava je pravno lice u kome nijedno drugo pravno lice nema kontrolno učešće,
19) bankarska grupa je grupa društava koju čine isklјučivo ili pretežno lica u finansijskom sektoru i u kojoj najmanje jedna banka ima svojstvo najvišeg matičnog društva ili svojstvo zavisnog društva,
20) nadređena banka u bankarskoj grupi je banka koja:
1. kontroliše ostale članove bankarske grupe i/ili
2. ima učešće u kapitalu ili glasačkim pravima od najmanje 20% pojedinačno u ostalim članovima bankarske grupe,
21) holding je akcionarsko društvo ili društvo sa ograničenom odgovornošću koje ima učešće u kapitalu ili glasačkim pravima u bankama ili drugim licima koja se bave pružanjem finansijskih usluga, ukoliko kontroliše najmanje jednu banku,
22) nadređeni holding u bankarskoj grupi je holding koji:
1. kontroliše najmanje jednu banku,
2. kontroliše ili ima učešće u kapitalu ili glasačkim pravima od najmanje 20% u ostalim članovima bankarske grupe,
3. nije istovremeno kontrolisan od banke ili holdinga sa sjedištem u Republici Srpskoj,
4. nije istovremeno kontrolisan od banke koja ima dozvolu za obavlјanje bankarskih poslova u drugoj državi,
23) povezana lica su fizička i pravna lica koja su međusobno povezana vlasništvom nad kapitalom ili upravlјanjem kapitalom sa 20% ili više glasačkih prava ili kapitala ili na drugi način povezana radi postizanja zajedničkih poslovnih cilјeva, tako da poslovanje i rezultati poslovanja jednog lica mogu značajno uticati na poslovanje, odnosno rezultate poslovanja drugog lica, a povezanim licima smatraju se i:
1. lica koja su međusobno povezana:
‒ tako da jedno lice, odnosno lica koja se smatraju povezanim licima u skladu sa ovom tačkom, zajedno, posredno ili neposredno, učestvuju u drugom licu,
‒ tako da u dva lica učešće ima isto lice, odnosno lica koja se smatraju povezanim licima u skladu sa ovom tačkom,
‒ na način propisan zakonom kojim se uređuje poslovanje privrednih društava,
‒ kao članovi upravnog odbora, uprave, nadzornog odbora i drugih organa u pravnom licu u kojem obavlјaju tu funkciju, odnosno u kojem su zaposleni, i članovi porodice tih lica,
2. članovi porodice koji imaju značenje utvrđeno u zakonu kojim se uređuju privredna društva,
24) grupa povezanih lica (klijenata) su:
1. dva ili više fizičkih ili pravnih lica koja, ako se ne dokaže drugačije, predstavlјaju jedan rizik za banku, jer jedno od njih neposredno ili posredno ima kontrolu nad drugim licem ili drugim licima,
2. dva ili više fizičkih ili pravnih lica između kojih ne postoji odnos kontrole opisan u podtački 1. ove tačke, ali za koje se smatra da predstavlјaju jedan rizik za banku, jer su međusobno povezana tako da, ako bi za jedno od tih lica nastali finansijski problemi, posebno teškoće u vezi sa finansiranjem ili otplatom duga, drugo lice ili sva ostala lica bi se vjerovatno i sama suočila sa teškoćama povezanim sa finansiranjem ili otplatom duga,
25) lice u posebnom odnosu sa bankom je:
1. član bankarske grupe u kojoj je banka,
2. lice sa najmanje 5% učešća u banci ili u licima koja su članovi bankarske grupe u kojoj je banka i članovi uže porodice tih lica,
3. pravno lice u kojem banka ima kvalifikovano učešće,
4. pravno lica u kojem član uprave, član nadzornog odbora ili prokurista banke i članovi uže porodice tih lica ima kvalifikovano učešće,
5. član nadzornog odbora, član uprave banke, nosilac klјučnih funkcija banke, prokurista banke i članovi uže porodice tih lica,
6. član uprave, član nadzornog odbora, član upravnog odbora ili prokurista pravnog lica iz podt. 2. i 4. ove tačke,
7. član organa upravlјanja i rukovođenja i prokurista člana bankarske grupe u kojoj je banka i članovi uže porodice tih lica,
8. lice koje sa bankom ima zaklјučen ugovor o radu koji tim licima omogućava značajan uticaj na poslovanje banke, odnosno koji sadrži odredbe kojima se određuje naknada tom licu po posebnim kriterijumima koji se razlikuju od kriterijuma po standardnim ugovorima o radu, pod uslovom da nije riječ o licima iz podt. 2. i 5. ove tačke, ili drugo lice koje zbog prirode odnosa tog lica sa bankom, predstavlјa lice u sukobu interesa u poslovanju sa bankom ili koje ostvaruje značajan uticaj na poslovanje banke,
9. pravno lice čiji je član organa upravlјanja i rukovođenja ili prokurista istovremeno i član uprave ili član nadzornog odbora ili prokurista banke,
10. pravno lice čiji član uprave ima 10% ili više akcija banke sa pravom glasa,
26) član uže porodice lica je:
1. partner iz bračne ili vanbračne zajednice, dijete ili usvojeno dijete tog lica,
2. lice koje izdržava pojedinac ili njegov partner iz bračne ili vanbračne zajednice,
3. drugo lice koje nema potpunu poslovnu sposobnost i koje je stavlјeno pod staratelјstvo tog lica,
27) klijent je bilo koje lice koje koristi ili je koristilo usluge banke ili lice koje se obratilo banci radi korišćenja usluga i koje je banka kao takve identifikovala,
28) depozit je novčani polog koji ima značenje utvrđeno u zakonu kojim se uređuju obligacioni odnosi i podliježe odredbama tog zakona,
29) kredit ima značenje utvrđeno u zakonu kojim se uređuju obligacioni odnosi,
30) više rukovodstvo su fizička lica koja obavlјaju izvršne funkcije u banci i odgovorna su za svakodnevno vođenje njenog poslovanja i za svoj rad odgovaraju upravi,
31) sistemski rizik je rizik od poremećaja u finansijskom sektoru koji bi mogao imati ozbilјne negativne poslјedice za finansijski sektor i privredu u cjelini,
32) sistemski značajna banka je banka čije bi pogoršanje finansijskog stanja ili prestanak rada imali ozbilјne negativne poslјedice na stabilnost finansijskog sektora,
33) osnivački kapital je minimalan iznos kapitala propisan ovim zakonom koji se u cijelosti uplaćuje u novcu prije registracije banke i predstavlјa dio osnovnog kapitala u smislu zakona kojim se uređuju privredna društva,
34) kritične funkcije su aktivnosti, usluge ili poslovi čiji bi prekid obavlјanja vjerovatno doveo do ugrožavanja stabilnosti finansijskog sektora ili poremećaja u pružanju neophodnih usluga realnom sektoru uslјed veličine i tržišnog učešća subjekta koji ih obavlјa i njegove povezanosti sa ostalim učesnicima u finansijskom sektoru, a naročito uzimajući u obzir mogućnost da neko drugi nesmetano preuzme obavlјanje ovih aktivnosti, usluga ili poslova,
35) klјučne poslovne aktivnosti su poslovne aktivnosti i usluge povezane sa ovim aktivnostima čijim obavlјanjem se ostvaruje značajan dio prihoda ili dobiti za banku ili bankarsku grupu kojoj ta banka pripada,
36) organ za restrukturiranje je organ koji je posebnim propisom ovlašćen za restrukturiranje lica u finansijskom sektoru i preduzimanje mjera restrukturiranja, kao i odgovarajuće tijelo Evropske unije sa ovim nadležnostima u skladu sa propisima Evropske unije,
37) knjiga trgovanja predstavlјa sve pozicije u finansijskim instrumentima i robi koje banka ima sa namjerom trgovanja ili da bi se zaštitile pozicije koje ima sa namjerom trgovanja,
38) bankarska knjiga označava sve stavke aktive i vanbilansa banke koje nisu identifikovane kao pozicije knjige trgovanja,
39) sukob interesa predstavlјa postojanje ličnog interesa lica u skladu sa zakonom kojim se uređuju privredna društva,
40) vanredna javna finansijska podrška predstavlјa dozvolјenu državnu pomoć u skladu sa zakonom kojim se uređuje sistem državne pomoći u Bosni i Hercegovini, a koju davalac može pružiti u vanrednim situacijama kao pomoć u spasavanju ili restrukturiranju privrednih subjekata u skladu sa ovim zakonom,
41) osigurani povjerilac je svaki povjerilac banke koji ima zalog na pokretnoj ili nepokretnoj imovini ili na pravima, upisan u odgovarajuće javne registre i
42) Investiciono-razvojna banka Republike Srpske je lice u finansijskom sektoru koje je osnovano i posluje u skladu sa posebnim zakonom.
(2) Pojedini izrazi upotrijeblјeni u ovom zakonu za označavanje muškog ili ženskog roda podrazumijevaju oba pola.

ZAKON O PRIZNAVANJU INOSTRANIH OBRAZOVNIH ISPRAVA […]